Scheiden als ondernemer

Wanneer u gaat scheiden en een eigen bedrijf heeft, kan het ook gevolgen hebben op uw bedrijf. U dient rekening te houden met een aantal belangrijke punten. In dit artikel leggen we het uit.

Getrouwd in gemeenschap van goederen

Tot 2018 was men standaard getrouwd in gemeenschap van goederen, tenzij mensen zelf huwelijkse voorwaarden lieten opstellen. Bij gemeenschap van goederen betekent dit bij een echtscheiding: alles door de helft. De bezittingen en schulden. Heeft u een eigen onderneming en was u getrouwd in gemeenschap van goederen, heeft uw ex dus recht op de helft van het ondernemingsvermogen. En dat kon ook mogelijk regelrecht het faillissement voor het bedrijf betekenen. Bent u na 2018 getrouwd, dan gelden er iets andere regels, namelijk een ‘beperkte gemeenschap van goederen’. Dit betekent dat al uw bezittingen en schulden vóór het huwelijk buiten de gemeenschap van goederen vallen bij een scheiding. Zo kunt u als ondernemer uw onderneming beschermen. Start u een eigen onderneming tijdens het huwelijk dat na 1 januari 2018 plaatsvond? Dan valt de onderneming dus onder de gemeenschap. U bent dan volgens de wet verplicht tijdens uw huwelijk een ‘redelijke vergoeding voor de kennis, vaardigheden en arbeid’ toe te kennen aan de ‘gemeenschap’, dus uw partner. Het is dus verstandig het verdiende geld niet te allemaal te sparen in uw bedrijf. Hierdoor blijft uw partner (die bijvoorbeeld ook heeft bijdragen door te werken in het bedrijf of thuis te zijn voor de kinderen), niet met lege handen achter. Uw partner heeft recht op een vergoeding. De hoogte van deze vergoeding is niet wettelijk vastgelegd, maar moet in verhouding zijn en naar redelijkheid. Als het geld niet op de bankrekening staat, maar is geherinvesteerd in het bedrijf, dan kan dit tot financiële problemen leiden. Het slimste is om bijvoorbeeld na te denken wat een passende arbeidsbeloning zal zijn voor uw partner en leg dit vast. Een voorbeeld hiervan is een percentage van de winst.

Scheiden als zzp’er

Wanneer u zzp’er bent of een VOF heeft, bent u kwetsbaar. Heeft u geen huwelijkse voorwaarden opgesteld? Dan valt alles in de gemeenschap. Bij deze bedrijven geldt namelijk geen onderscheid tussen privé en zakelijk.

Het verrekenbeding

Een ander punt waar u rekening mee dient te houden is het zogenaamde ‘periodieke verrekenbeding’. Dit is in veel huwelijkse voorwaarden opgenomen. Het betekent dat u aan het eind van ieder kalenderjaar alles wat in het afgelopen jaar is gespaard, moet optellen en vervolgens door de helft moet doen en delen met uw partner. Beide partners hebben namelijk evenveel recht op het vermogen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. En dan maakt niet uit wie wat heeft verdiend. In de praktijk verrekend bijna niemand dit ieder jaar tijdens een huwelijk. In dat geval gaat de wet ervan uit dat het gehele aanwezige vermogen moet worden verrekend. Tenzij het niet uit overgespaard inkomen is verkregen. Dit moet u kunnen bewijzen. Hierdoor kan het hele vermogen, dus ook de waarde van uw bedrijf, alsnog moeten worden verdeeld. Het lijkt dus op gemeenschap van goederen. Een belangrijk punt om rekening mee te houden dus.

U en uw partner zijn eigenaar van het bedrijf

Heeft u samen een onderneming, dan kan dit problematisch zijn voor het voortbestaan ervan bij een scheiding. Bijvoorbeeld bij een VOF bent u beiden aansprakelijk voor schulden van deze VOF. Hierdoor kunnen eventuele schuldeisers het privévermogen van u beiden aanspreken, ook als er sprake is van huwelijkse voorwaarden. Na een scheiding is het meestal niet meer mogelijk samen het bedrijf voort te zetten. Dus zal misschien een van beiden het voort willen zetten en zal de ander uit moeten kopen. Dit kan ook voor problemen zorgen als er niet voldoende liquide middelen zijn in het bedrijf.

Belangrijk: goede huwelijkse voorwaarden

Voorkomen is beter dan genezen, dus wilt u niet voor onaangename verrassingen komen te staan bij een echtscheiding, dan moet u in overleg met een notaris of advocaat goede huwelijkse voorwaarden opstellen. Hierin legt u precies vast wat er in het bedrijf moet gebeuren bij een eventuele echtscheiding (maar bijvoorbeeld ook bij overlijden of faillissement). Zolang uw huwelijk duurt, is het verstandig om eens in de zoveel tijd naar de huwelijkse voorwaarden te kijken. Zo weet u zeker dat alles altijd klopt en komt u niet voor nare verrassingen te staan als u gaat scheiden.