Het was de afgelopen tijd veelvuldig in het nieuws. Het huwelijksvermogensrecht is aangepast. Per jaar stappen ongeveer 130.000 Nederlanders in het huwelijksbootje. En de meeste huwelijken vonden plaats in gemeenschap van goederen. Niet zo raar, want als men huwelijksvoorwaarden wil laten opstellen om een andere koers te varen dan moet men naar de notaris. Dat is gedoe en kost geld. En in de scheidingspraktijk van alledag blijkt dat van de uitvoering van de aanvullende afspraken ook nog eens niets terecht komt.
Gemeenschap van goederen
Regelt men van te voren niets, dan trouwde men tot 1 januari 2018 in gemeenschap van goederen. Zo werden de bezittingen en schulden die er waren op het moment van het sluiten van het huwelijk én verkregen na het huwelijk, gemeenschappelijk. Dus één grote pot nat. Dit gold niet voor zaken die bij testament of schenking zijn uitgesloten door middel van een uitsluitingsclausule. Deze blijven dan als ‘apart vermogen’ van een echtgenoot buiten de gemeenschap van goederen. Dit is natuurlijk een uitzondering. Met dit hele stelsel waren wij Nederlanders redelijk uniek. Bijna nergens in de wereld (behalve in Zuid-Afrika en Suriname) was het zo geregeld. Tijd voor een nieuwe koers!
Nieuwe wet
Het wijzigen van een wet is een complex proces en gaat vaak niet zonder slag of stoot. In 2014 is het initiatief ingediend. De Tweede Kamer is in 2016 hier mee akkoord gegaan. En eind maart 2017 is ook de Eerste Kamer akkoord gegaan, zij het maar nipt. Het nieuwe stelsel isper 1 januari 2018 in werking getreden.
Doel van de aanpassing
Het doel van het voorstel wordt als volgt omschreven:
Met dit voorstel wordt onder meer het verhaal van privéschuldeisers op gemeenschapsgoederen geregeld en bekeken hoe het ondernemingsvermogen van één van de echtgenoten binnen de gemeenschap van goederen valt. Daarnaast wordt de regeling over de draagplicht van schulden aangepast. Alle voorhuwelijkse gemeenschappelijke goederen als ook alle gemeenschappelijke schulden vallen in de gemeenschap. Deze schulden kunnen als gemeenschapsschulden worden aangemerkt, ook al zijn zij niet aangegaan ten behoeve van een gemeenschappelijk goed.
De nieuwe beperkte gemeenschap geldt alleen voor huwelijken die na de inwerkingtreding worden gesloten. Op een gemeenschap van goederen die is ontstaan vóór de inwerkingtreding van de nieuwe wet, blijft de huidige wetgeving van toepassing en verandert er dus niets.
Wat verandert er?
Wat behoort er nu tot de beperkte gemeenschap? Dat zijn alle goederen die vóór het sluiten van het huwelijk al aan de echtgenoten gezamenlijk in eigendom toebehoorden. Daarnaast alle goederen die vanaf het moment van trouwen door ieder van hen afzonderlijk of door hen gezamenlijk zijn verkregen. Privé goederen van echtgenoten die er al voor het huwelijk waren, blijven ook na het huwelijk privé. Dit blijft ook gelden voor goederen ontvangen via een uitsluitingsclausule middels testament of schenking.
Privé schulden die voor het huwelijk zijn ontstaan blijven privé. Gezamenlijke schulden die vóór en tijdens het huwelijk ontstaan vallen in de beperkte gemeenschap. Al met al lijkt het er op dat het wel wat complexer gaat worden omdat er nu meerdere vermogens kunnen zijn. Dit zal met name blijken bij echtscheidingen. Wat valt in welk vermogen en waar heeft men dan recht op? Dat zal de praktijk moeten gaan uitwijzen. Ook zal een en ander meer administratie vergen van de echtgenoten.
En verder?
Dit is een korte algemene uiteenzetting over de nieuwe beperkte gemeenschap van goederen. Met name van belang is hoe het er nu uit gaat zien voor het ondernemingsvermogen en welke mogelijke consequenties dit zal hebben.
Het spreekt natuurlijk voor zich dat als u van plan bent om te trouwen én te starten, u hier alvast rekening mee kunt houden én extra advies hierover in kunt winnen om de juiste koers te bepalen.
